بررسی علل شوری خاک و عوامل موثر جهت از بین بردن آن :
از آنجا که خاک مناسب در کشاورزی و کیفیت بالای آن، تاثیر بسیار زیادی در رشد، باروری، سال آوری و انبارداری میوه و گیاه دارد، مهم است که ویژگیهای آن را دانسته و از کیفیت آن مطمئن باشیم.یکی از عواملی که باعث بیکیفیت شدن خاک میشود، شوری آن است که شما باغدار محترم باید علل به وجود آمدن این ضایعه را دانسته و درصدد رفع آن اقدام نمایید. در این مقاله از سایت ایران کود به بررسی علل شوری خاک و عوامل موثر جهت از بین بردن آن میپردازیم تا شما بتوانید با استفاده از این اطلاعات کاربردی زمینی پربارتر داشته باشید. پیشنهاد ما این است این مقاله را تا انتها دنبال نمایید.
شناخت عوامل شوری خاک
طبق برآورد جهانی ۳۳ درصد زمینهای کشاورزی جهان دارای شوری هستند که تقریباً ۹۵۲ میلیون هکتار میشود. عوامل زیادی وجود دارد که باعث ایجاد شوری خاک میشود که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
- اگر از روشهای نامناسب در آبیاری استفاده کرده و یا آبیاری بیش از حد به خاک انجام دهید.
- اگر در منطقه گرمسیر و خشک میزان بارندگی کمتر از ۲۷ سانتی متر در سال باشد، زمین دچار شوری میگردد.
- تبخیر سطحی زمینهایی که آب در آنها کم عمق است باعث ایجاد شوری خاک میشود.
- چنانچه زمین را با آب شور آبیاری کنید باعث به وجود آوردن شوری خاک میشوید.
- چنانچه به صورت زیاد و غیر استاندارد از کودهای شیمیایی استفاده کنید.
- اگر از کودهای ارگانیک برای کوددهی استفاده نکنید.
- چنانچه در سالهای پرتکرار یک نوع گیاه در زمین بکارید.
اینها از جمله عواملی هستند که باعث میشود خاک مزرعه شور شده و شما مجبور به رفع شوری خاک شوید.
تاثیر شوری خاک بر گیاهان
از ضررهای شوری خاک بر گیاهان میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- شوری عاملی است که جذب آب توسط ریشه را کم خواهد کرد.
- میزان رشد گیاهان را کاهش میدهد.
- باعث توقف رشد ریشه میشود.
- گیاه را در برابر آفات و بیماریها ضعیف میکند.
- خاک را به مرور زمان به سمت فرسایش خواهد برد.
- میزان درخواست گیاهان را جهت آبیاری آنها افزایش میدهد.
چگونگی تشخیص شوری خاک
- باعث سوختن گل درخت و گیاه میشود.
- برگها را خشک کرده و ریشه برگها را میسوزاند.
- شوری با کم کردن میزان کلروفیل در گیاه باعث بیرنگ شدن برگها و میوه میشود.
- شوری باعث میشود میزان جوانه زنی و میوهدهی در گیاه کاهش پیدا کرده و رشد آن متوقف شود.
- اگر زمین شور باشد گیاهان دارای ساقههای دراز و باریک و بیجان خواهند شد.
- زمینهایی که میزان شوری در آن ها زیاد است لکههای سفید رنگی بر روی سطح زمین دیده میشود که معمولاً نمکی که در این خاکها وجود دارد بیشتر به صورت سولفاتهای کلسیم، کلروز، منیزیم و سدیم است.
چگونه میتوانیم شوری خاک را از کم کنید؟
شما برای به دست آوردن میوهای با کیفیتتر با راندمان بالاتر، شوری خاک خود را به نحوی کم کرده و یا از بین ببرید. با روشهای زیر میتوانید میزان شوری خاک مزرعهتان را کاهش دهید.
- میتوانید از کودهای شیمیایی و ارگانیک برای رفع شوری استفاده کنید. به طور مثال میتوانید از کود گوگرد مایع شوک، اسید هیومیک شوک و کودهای مخصوص رفع شوری برای باغ استفاده نمایید.
- برنامهریزی اصولی برای آبیاری میتواند به رفع شوری کمک کند. به این صورت که استفاده از یک سیستم آبیاری صحیح مانند: قطرهای، کم کردن میزان تبخیر آب از روی خاک مزرعه و جلوگیری از آبیاری بیش از حد میتواند از راههای مبارزه با شوری خاک باشد.
- اضافه نمودن مواد عالی به خاک مزرعه میتواند میزان نمک را کم کند.
- با آبشویی مناسب خاک میتوانید میزان نمک موجود در آن را کاهش دهید.
- اگر میخواهید نمک را در لایههای بالایی و میانی خاک کم کنید، با زهکشی مناسب و عمیق به این مهم دست پیدا کنید.
- با اضافه نمودن ژیپس به خاک از شوری خاک جلوگیری کنید.
- با ترکیب کردن خاک اصلاح شده با خاک شور مزرعه میتوانید میزان شوری خاک را کمتر نمایید.
شناخت درجات شوری خاک
درجات مختلف شوری خاک به شرح زیر است:
صفر درجه: نمک موجود در این زمینهها برابر با صفر است.
درجه اول: به میزانی از شوری خاک گفته میشود که برای برخی از گیاهان مفید بوده اما برای برخی دیگر از گیاهان ضرر دارد.
درجه دوم: این مقدار شوری در خاک زیاد است و حتی گیاهانی که نسبت به شوری مقاوم هستند نیز در هنگام کاشت احتیاج به کود مخصوص رفع شوری دارند.
درجه سوم: در درجه سوم شوری خاک خیلی زیاد است و شما باید حتماً با روشهای اصلاحی مانند مصرف کودها و روشهایی گفته شده قبل از کاشت خاک را اصلاح نمایید.
چه گیاهانی به شوری مقاومت دارند؟
گیاهان زیادی وجود دارند که میتوانند در شرایط مختلفی مانند: گرما و سرمایش زیاد، خاکهای قلیایی و اسیدی و همچنین کم آبی را نیز تحمل کنند.همچنین گیاهانی نیز وجود دارند که میتوانند شوری خاک را تحمل کنند. گیاهانی مانند: پسته نسبت به شوری مقاومت دارد، اما شوری زیاد باعث خشکیدن درخت پسته میشود. همچنین گیاهانی مانند: چغندر، ذرت خوشهای، یونجه، پنبه، شبدر و جو نیز در خاک شور میتوانند کشت شوند.
جمع بندی
همانطور که در مقاله اشاره کردیم شما باغدار محترم باید با آزمایش خاک از میزان شوری زمین خود اطلاع داشته و با استفاده از روشهای گفته شده میزان شوری خاک را کم کنید، تا بتوانید کاشت گیاهان را انجام داده و بهره وری خوبی داشته باشد.
در این مقاله از سایت ایرانکود به بررسی عوامل شوری خاک پرداخته و راههای مبارزه با آن را نیز بیان کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر نیز میتوانید با کارشناسان ایرانکود تماس برقرار نمایید.
