مدیریت مصرف کود در محصولات کشاورزی
مدیریت مصرف کود: بحران تامین مواد غذایی کافی سبب شده است که بسیاری از فعالان در این زمینه دست به کار شده و با استفاده از استراتژیهای افزایش عملکرد در واحد سطح استفاده بی رویه از کود برای محصولات کشاورزی داشته باشند. در این مقاله در مورد مدیریت کود در محصولات کشاورزی مطالبی بیان می شود.
کودهای نیتروژن دار به علت خاصیت انحلال در خاک سریع جذب می شوند.
کودهای نیتروژن دار یا ازته در اصطلاح به آنها کود سفید هم گفته میشود، حاوی عنصر نیتروژن به صورت نیترات هستند، که بسیار برای گیاهان ضروری بوده و موجب رشد سریع طیف وسیعی از گیاهان خواهد شد، همچنین بخاطر خاصیت انحلالی که دارد سریعا در خاک جذب میشود. نیتروژن جز پرمصرف ترین کودهای کشاورزی است، و به شکل اوره و سولفات ِ آمونیوم موجود است.
کودهای فسفر باعث مقاومت گیاه در برابر تنش محیطی می شوند.
کودهای فسفات دار در دسته دومین کودهای پرمصرف قرار دارند و ترکیبات آن برای رشد ریشه و مقاوم کردن گیاه دربرابر تنشهای محیطی ضروری است و به شکلهای دی آمونیوم فسفات، منو آمونیوم فسفات، سوپر فسفات تریبل، سوپر فسفات ساده موجود است.
کود پتاس بالا برای افزایش رشد کلی گیاه و کیفیت محصولات استفاده می شود.
کود پتاس بالااز جمله عناصر ارزشمند موجود در کودهای پتاسیم٬ پتاسیم کلرید و پتاسیم نیترات می باشد که برای افزایش کیفیت و اندازه محصولات استفاده می شود.
عوارض مصرف بی رویه کوددهی در گیاهان
ورود بی رویه عناصر سمی، به همراه کود در گیاهان
افزایش مسمومیتها و بیماریهای
نابودی منابع محیطی
آلودگیهای زیستی و آبهای زیر زمینی
در برخی از گونههای کشاورزی، کمشدن تولید به سبب گیاه سوزی و ترکیدگی پوستی محصولات
تغییر PH خاک
نابودی خاک و باکتریها و موجودات خاکزی مفید
نحوه مدیریت مصرف کودها
- از مصرف فسفات در خاکها به غیر از خاکهایی که در آزمایش خاک کمبود فسفات تشخیص داده شده ، اجتناب کنید.
- به منظور بهبود مصرف کودهای شیمیایی، نوع کود مصرفی٬ زمان مصرف و میزان مصرف هر وعده را باید مورد توجه قرار دهید.
- برخی از کودها دارای حلالیت زیادی در آب هستند، لذا بارانهای شدید در فصل رشد و یا آبیاریهای سنگین موجب آبشویی کود و نیز هدر رفت کود مصرف شده میشود. و در نتیجه آن تکرار کود دهی و تضعیف خاک خواهد بود.
- برخی از اشکال کودهای نیتروژن دار دارای آب شویی زیادی هستند که توصیه میشود، برای تغذیه گیاه با نیتروژن از سولفات آمونیوم به صورت چند مرحلهای در هر مرحله (یک سوم مرحله پنجه دهی)، (یک سوم مرحله ساقه دهی)، (یک سوم قبل از گلدهی) استفاده شود.
- برای مصرف بهینه کود بهتر است از کودهایی که حاوی سه عنصر با درصدهای مختلف در کنار هم هستند، یا به اصطلاح کود کامل با توجه به نتیجه آزمایش خاک استفاده شود.
- از یک برنامه آبیاری مناسب با توجه به نیاز گیاه برای بیخطر کردن کودهای اضافی سطح خاک استفاده کنید.
- از کودهای دوستدار محیط زیست مانند: کودهای زیستی و کودهای ارگانیک استفاده شود.
مزایای بهینه سازی و مدیریت مصرف کود
• با بهبود مدیریت کود افزایش ۲۰ درصدی کیفیت محصولات را شاهد خواهیم بود.
• بسیاری از اختلالات و بیماریها که تحت تاثیر تغذیه نامتعادل محصولات کشاورزیِ مصرفی است، با مدیریت مصرف کود، به نسبت زیادی قابل پیشگیری هستند.
• بسیاری از هزینههای مصرف بیش از اندازه کاهش یافته و همچنین موجب کاهش هزینههای بهبود خاک و تامین آب زیرزمینی میگردد.
• استفاده درست و به موقع از کود باعث افزایش عملکرد گیاه به واسطه وضعیت تغذیه ای مطلوب گشته و خواص انبارداری محصولات را نیز افزایش خواهد داد.
مدیریت غلط و مصرف بی رویه کودها به منظور افزایش باروری محصول جدای از این که ممکن است نتیجه عکس بدهد، میتواند موجب تجمع مواد شیمیایی به خصوص نیترات در محصولات کشاورزی شود. که البته این افزایش خطرات زیادی برای تمامی موجودات زنده و انسانها و منابع طبیعی دارد. همچنین موجب اتلاف وقت و هزینه زیادی میگردد
با تشکر از توجه شما جهت افزایش سطح علمی و تجربی ایرانکود ما را از نظرات، پیشنهادات و بخصوص انتقادات سازنده خود بهره مند سازید.
