رشد سریع نخل در گرو فراهم آوردن شرایط لازم پرورش و نگهداری است. نخل همانند سایر درختان، برای رشد هر چه بهتر و سریعتر به یکسری برنامه غذایی و مراقبت‌ها نیاز دارد که در ادامه این مقاله می‌خواهیم به طور مفصل در مورد آن صحبت کنیم.
آشنایی با پرورش درخت نخل
نخل درختی از خانواده گیاهان نخلیان است که در مناطقی شبه استوایی با میزان بارندگی کم رشد می‌کند. از ویژگی این درخت، نیاز به آبیاری پایین است. گستره جغرافیایی درخت نخل در کشورهایی همچون ایران، عراق، پاکستان، عربستان، شمال آفریقا و ایالت متحده آمریکا می‌باشد. البته این درخت در برخی از نواحی نیم کره جنوبی نیز رشد می‌کند. نخلستان‌های ایران در استان‌های کرمان، خوزستان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، یزد، ایلام، بوشهر و کرمانشاه پراکنده‌اند. در این نخلستان‌ها مرغوبترین نوع خرما تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌گردد.
درخت خرما، از خانواده نخلیان است که از ویژگی بارز آن، ارتفاع بلند می‌باشد طوری که طول این نوع از درختان به 20 متر نیز می‌رسد. درخت نخل بر روی یک ریشه قرار گرفته، که این ریشه در سال‌های اول کاشت، قسمت‌های هوایی آن رشد کرده و در دل زمین قرار می‌گیرد. این امر موجب شده تا نخل، درختی مقاوم در برابر کم آبی باشد. البته درخت نخل دارای ریشه‌های نابجا نیز هست که در اطراف تنه و طوقه رشد می‌کند. درخت خرما از برگ‌هایی پهن برخوردار می‌باشد و استحکام بالای آن‌ها موجب شده تا بتواند به خوبی در برابر باد و طوفان‌های شدید از خود مقاومت نشان دهد.
درخت نخل معمولا در اکثر خاک‌های دنیا به عمل می‌آید اما میوه تولیدی آن در خاک‌های گوناگون، فرق می‌کند. معمولا رشد سریع نخل در خاک‌هایی با زهکشی مناسب، سرشار از مواد مغذی، عمیق و با بافت شنی اتفاق می‌افتد. البته در کنار این عوامل، آب و هوا از دیگر آیتم‌هایی است که بر روی رشد سریع نخل نیزتاثیر می‌گذارد.
بیشتر بخوانید: ترکیب اسید هیومیک با اوره
نحوه تولید و تکثیر درخت نخل
نخل از دسته درختان دو پایه به حساب می‌آید، یعنی به دو صورت نر و ماده دیده می‌شود. درخت نخل نر، قابلیت تولید میوه ندارد و تنها نخل ماده، خرما تولید می‌کند. برای تولید و تکثیر درخت نخل، بایستی در یک نخلستان چندین درخت نخل نر نیز وجود داشته باشد تا از طریق فرایند گرده افشانی، گرده نر به گل ماده برسد. بهترین فصل برای تولید و تکثیر این درخت، اوایل بهمن تا اواخر زمستان است.
تکثیر درخت نخل معمولا به صورت یکی از روش‌های زیر انجام می‌گیرد:
- تکثیر درخت نخل از طریق پا جوش:
یکی از رایج‌ترین و ارزان‌ترین روش‌های تکثیر درخت نخل است که در اکثر نخلستان‌های کشورمان انجام می‌گیرد. در این روش خصوصیات پایه مادری در درخت نخل جدید نیز حفظ می‌گردد.
- تکثیر درخت نخل از طریق بذر:
تکثیر از طریق بذر (هسته)، یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تولید است. تولید درخت خرما، بدین صورت چندان توجیه اقتصادی ندارد. از این روش معمولا برای اصلاح نژاد خرما و همچنین تولید درخت‌هایی با مصارف غیرخوراکی (تولید چوب و احداث فضای سبز) استفاده می‌گردد.
راهکارهایی مناسب برای رشد سریع نخل
از یکسری راهکار برای رشد سریع درخت نخل می‌توان استفاده کرد که از جمله آن، بهره بردن از کودی مناسب است. همان طور که در مقدمه این مقاله نیز اشاره کردیم، درخت نخل برای این که بتواند به خوبی رشد کند و به بازدهی در محصول برسد نیاز دارد که مواد غذایی ضروری به ویژه املاح معدنی در اختیارش قرار بگیرد. که برای این امر خاک درخت نخل بایستی از انواع ریز مغذی غنی باشد تا بتواند از طریق ریشه، این مواد را دریافت کند.
با دادن کودهای مفید به خاک، می‌توان شاهد رشد سریع درخت نخل بود. از جمله این کودها می‌توان اشاره‌ای به کود اسید هیومیک نمود. این کود، از دسته ترکیبات آلی و طبیعی به حساب می‌آید که استفاده از آن، نه تنها ضرری ندارد بلکه می‌تواند رشد سریع درخت نخل را نیز در پی داشته باشد. کود هیومیک اسید به لطف برخورداری از مواد مفیدی همچون ازت، کلسیم، فسفر، بور، منیزیوم، گوگرد، آهن و منگنز دارای فواید بی‌شماری برای درخت نخل است. از مهمترین مزایای بهره بردن از این کود می‌توان اشاره‌ای به موارد زیر نمود:
- ریشه‌دهی عالی
- حاصلخیز نمودن خاک طی مدت زمان کوتاهی
- افزایش محصولات تولید شده
- اصلاح ساختار خاک
- دفع انواع آفات و بیماری
- بالا بردن تعداد باکتری‌های مفید خاک و تحریک نمودن آن‌ها
علاوه بر کود هیومیک اسید، کودهای دیگری همچون کود ازته، کود پتاسیم، کود آهن و کود فسفر نیز در بازار وجود دارد که در رشد سریع درخت نخل دخیل می‌باشند.
بیشتر بخوانید: بهترین کود برای رشد سریع مرکبات
سخن پایانی
برای رشد سریع نخل بایستی عمل کوددهی به موقع و به روش صحیح انجام بگیرد. کودهای طبیعی در مقایسه با کودهای شیمیایی در اولویت قرار دارند چرا که از مزایای بی‌شماری برخوردارند و معمولا برای مدت بیشتری اثرات آن‌ها در خاک باقی می‌ماند. کوددهی باید با دقت هر چه تمام و توسط افراد متخصص و مجرب صورت بگیرد تا از هر گونه آسیب به درخت جلوگیری گردد.