تعریف سوپرجاذب
کشورها با توجه به شرایط اقلیمی، صنعت مختص به خود را دارد که در این بین کشاورزی و تولیدات گیاهی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
شرایط آب و هوایی مختلف پرورش گونه‌های مختلف گیاهی را با موانعی همراه کرده، به عنوان نمونه در نواحی گرم و خشک به دلیل نبود رطوبت و بارندگی کافی گونه‌ای از گیاهان قادر به رشد نیستند که کمبود آب در سال‌های اخیر موجب تشدید این امر شده است.
در این مناطق برای حل این مشکل و بهبود عملکرد رشد گیاهان شیوه‌های متفاوتی برای آبیاری ابداع شده که روش‌های آبیاری قطره‌ای و همچنین دیمی قدیمی‌ترین و مرسوم‌ترین آن‌ها هستند.
امروزه همراه با نوآوری‌های علم کشاورزی شیوه‌های جدیدی برای آبیاری در این گونه مناطق پدید آمده، یکی از این موارد استفاده از سوپرجاذب‌ها در کشاورزی است.
معرفی سوپرجاذب
سوپرجاذب که برای بهبود عملکرد آبیاری در مناطق خشک و کم آب استفاده می‌گردد نوعی پلیمر پودری شکل بوده که برای استفاده به خاک زمین‌های مورد نظر اضافه می‌گردد.
خاصیت این پلیمر به این شکل است که هنگام آبیاری، آب را به درون ساختار خود کشیده، متورم می‌شود و سپس ذرات موجود در آن به آرامی و به مرور تخلیه شده و با سطح خاک ترکیب می‌شود.
کاربرد این روش سیرآب نگه‌داشتن خاک تا مدت زیادی بعد از یک مرحله آبیاری است.
با خشک شدن سطح خاک٬ سوپرجاذب ها آب دریافتی را به سطح خاک می‌فرستند و از خشک شدن آن جلوگیری می‌کنند، این مورد از دیگر مزیت‌های این پلیمر پر کاربرد در صنعت کشاورزی است.
بیشتر بخوانید: اسید هیومیک چیست؟
نقش سوپرجاذب در تغذیه و کوددهی
بعد از شرایط آب و هوایی مساعد و بارور بودن خاک، کوددهی مناسب از اهمیت مناسبی برخوردار است.
کوددهی باید در دفعات معین و به میزان مشخص انجام بگیرد در غیر این صورت کم یا زیاد شدن آن در آسیب رساندن به گیاه اثر زیادی دارد به این معنی که اگر کمتر از میزان معمول کوددهی انجام شود، ریشه گیاهان سست شده و از بین می‌رود و بلعکس اگر دفعات کوددهی بیشتر از میزان تعین شده باشد، گیاه را دچار شوک کرده و عوارض زیادی برای محصول به دنبال دارد.
بهترین نوع استفاده از سوپر جاذب‌ها در کشاورزی برای جذب کود شیمیایی به صورت محلول بوده که در این روش کود مورد نظر باید در آب حل شود و به خاک اضافه شود، این محلول شیمیایی به دست آمده توسط پلیمر جذب شده و به تدریج به سطح خاک باز می‌گردد که این بهترین حالت برای غذا رسانی به گیاه است.
تهویه در خاک توسط سوپرجاذب‌ها
همونطور که پیشتر ذکر شد سوپرجاذب‌ها نوعی پلیمر هستند که از جمع شدن مولکول‌ها در کنار هم به وجود آمده‌اند. سوپرجاذب‌ها عامل جذب کننده آب هستند که در فرآیند آبیاری خاک، حجم مولکولی آن‌ها بیشتر می‌شود و در نتیجه آب بیشتری جذب می‌کنند و در هنگام خشکی خاک رطوبت لازم را به تدریج به سطح خاک می‌فرستند و مایع میانی خود را اینگونه دفع می‌کنند. این تغییر حجم جریان نفوذ هوا را به داخل خاک تسهیل می‌کند و به عبارت دیگر موجب تهویه خاک می‌شود.
مشابه این عمل را موجودات زنده و حشرات ریز با حرکت خود داخل خاک انجام می‌دهند و سبب پوک شدن خاک و جریان هوا در آن می‌شوند.
در نتیجه وجود سوپرجاذب ها در کشاورزی علاوه بر تسهیل در امر آبیاری، در جهت هوارسانی به خاک نقش تعین کننده‌ایی دارند.
روش استفاده از سوپرجاذب‌ها
روش استفاده از سوپرجاذب‌ها که نوعی پلیمر پودر مانند با ساختار مولکولی است و نحوه ترکیب آن با خاک از اهمیت زیادی برخوردار است.
نحوه به کارگیری آن دارای چند نکته مهم است که استفاده از سوپرجاذب‌ها را امکان پذیر می‌کند.
این نکات به شرح زیر است:
برای بهره‌گیری حداکثری و مطلوب از این محصول باید سوپرجاذب‌ها را کاملا با خاک مخلوط کنید، که علت این امر مقاوت پایین پلیمر‌ها در مقابل اشعه خورشید است.
ترکیب دقیق و اصولی سوپرجاذب‌ها با خاک از قرار گرفتن کامل این کود در سطح خاک جلوگیری کرده و سبب نفوذ ان در همه‌ی قسمت‌های خاک زیر کشت می‌شود.
نکته مهم بعدی که اغلب حساسیت کشاورزان را به دنبال دارد، تغییر در ph خاک است.
لازم به ذکر است این محصول کاربردی، هیچگونه تغییراتی در ساختار خاک به وجود نمی‌آورد، بلکه صرفا عملکرد آبیاری را بهبود می‌بخشد.
پیشنهاد ایرانکود: خرید اسید هیومیک
مزایای استفاده از سوپرجاذب‌ها
با توجه به کمبود آب در سال‌های اخیر به کارگیری سوپرجاذب‌ها نقش مهمی در ذخیره انرژی و حفظ آب دارد و مصرف آن را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
از دیگر فواید این پلیمر کاربردی بهبود کیفیت محصولات گیاهی است، پس برای بالا بردن بازدهی تولیدات گیاهی می‌توان از این پلیمر کاربردی استفاده کرد.
با شخم زدن صحیح و اصولی می‌توان پودر را در همه جای خاک پخش کرد که این پلیمر با خاصیت منفی در بار یونی موجب جذب بهتر مواد معدنی می‌شود و از آنجایی که این پلیمر به صورت نامحلول است با ترکیب در آب به صورت ژله‌ایی در می‌آید و با توجه به قیمت مناسبی که دارد برای استفاده کشاورزان کاملا به صرفه است.
شکل ظاهری و خصوصیات فیزیکی سوپرجاذب
شکل ظاهری سوپرجاذب به صورت بلورهای بی‌رنگی است که از تعداد زیادی مولکول تشکیل شده و از لحاظ فیزیکی حالت جامد پودری شکلی دارد که در مجاورت آب به حالت ژل درمی‌آید.
این پلیمر پودری به دلیل خاصیت جذب و نگهداری آب و همچنین مرطوب نگه داشتن خاک، باعث ترغیب گیاه به رشد و ریشه دهی می‌گردد، که این تاثیر به سزایی روی افزایش شاخه و برگ گیاه دارد.
خصوصیت مرطوب نگه داشتن خاک توسط سوپرجاذب‌ها همچنین باعث تکثیر قارچ و باکتری‌های مفید روی سطح خاک شده که تاثیر بسیار مثبتی روی شرایط بیولوژیکی آن می‌گذارد. ویژگی مهم دیگر این پلیمر بی اثر بودن آن در ph خاک و همچنین بی‌بو و سمی نبودن آن است.
استفاده از سوپرجاذب ph خاک را در سطح 6-7 نگه می‌دارد که این نشان از خنثی بودن آن است.
به منظور استفاده از سوپرجاذب می‌بایست به نوع اقلیم، خاک زیر کشت و همچنین میزان آبیاری توجه داشت، به عنوان مثال برای زمین‌هایی با خاک کمتر متخلخل نیاز به استفاده از سوپرجاذب بیشتری داریم.
سخن پایانی:
سوپرجاذب‌ها یک ماده بهبود دهنده و اصلاح کننده خاک هستند که از مهم‌ترین ویژگی آن‌ها صرفه‌جویی در مصرف آب است.
این پلیمر کیفیت محصولات گیاهی را بالا می‌برد، در نتیجه خرید و استفاده از آن برای کشاورزانی که دغدغه کیفی محصولات خود را با کمترین هزینه و بیشترین بازدهی دارند کاملا مقرون به صرفه است.
با تشکر از توجه شما جهت افزایش سطح علمی و تجربی ایرانکود ما را از نظرات، پیشنهادات و بخصوص انتقادات سازنده خود بهره مند سازید.