برنج مهمترین منبع کالری برای میلیونها نفر است و مانند همه محصولات زراعی، رشد و عملکرد آن با برداشتن آب و مواد مغذی از خاک از طریق سیستم ریشه ای آن امکان پذیر میشود. عملکرد آن می تواند توسط بسیاری از عوامل غیر زنده و بیوتیک، از جمله خشکسالی، کمبود مواد مغذی و عفونتهای بیماری زا محدود شود. نیتروژن و فسفر دو ماده مغذی اساسی ضروری برای بیوسنتز نوکلئوتیدها، پروتئینها، غشاهای زیستی و متابولیسم انرژی مانند تأمین ATP است. برخلاف اکثر اشکال N ، P به شدت به ذرات خاک جذب می شود و بنابراین به عنوان یک ماده مغذی بی حرکت در خاک در نظر گرفته می شود. به هر حال اگر به هردلیلی کمبود فسفر در این گیاه دیده شود، موجب می شود علایم کمبود فسفر در برنج ظاهر گردد، که برای شناخت بیشتر این علایم لازم است ادامه مطلب دنبال گردد.
عوامل موثر در بررسی علایم کمبود فسفر در برنج
برآوردها نشان می دهد که بیش از نیمی از خاک های کشاورزی دارای علایم کمبود فسفر در برنج هستند که به طور قابل توجهی بر رشد گیاهان، هم در زیر زمین و هم در سطح زمین تأثیر میگذارد، تا حدی که P اغلب محدود کننده ترین عنصر غذایی در سیستم های کشاورزی فقیر از منابع در جنوب شرقی آسیا و آفریقا است. در کشورهای توسعه یافته، کمبودهای P و N به طور کلی با استفاده از کودهای معدنی در خاک، اغلب بیش از آنچه که محصول مصرف می کند، برطرف می شود. این منجر به شستشوی سریع N ، به آرامی و همچنین P، به آبهای زیرزمینی می شود و در نهایت منجر به اتروفیکاسیون سیستم های آبی می شود که منجر به بروز جلبک، آب بی هوازی و مرگ ماهی و دیگر جانوران می شود.
علاوه بر این، کودهای معدنی فسفات معمولاً با استخراج سنگ فسفات تولید میشوند و اگرچه پیش بینیهای متعددی با اعداد متغیر موجود است، با این حال این منابع محدود هستند و ممکن است در 50-100 سال دیگر تخلیه شوند. بنابراین درک اینکه چگونه کمبود P سیستمهای ریشه ای را شکل می دهد و چگونه گیاهان می توانند بر کمبود P غلبه کنند، برای پرورش محصولات زراعی P کارآمد است تا از تغذیه جمعیت رو به رشد جهان در آینده اطمینان حاصل شود.
با توجه به ماهیت بی حرکت P در خاک، افزایش علوفه برای ریشه از نظر تئوری یکی از بهترین ابزارهایی است که به وسیله آن می توان راندمان جذب فسفر توسط گیاهان را بهبود بخشید. تحقیقات در سایر محصولات زراعی و گیاهان نمونه نشانههایی را در مورد اینکه فنوتیپ ریشه ای ایده آل برای مقابله با کمبود P چگونه باید باشد ارائه کرده است. به طور کلی، پیشنهاد می شود که یک سیستم ریشه بزرگتر، هم از نظر طول و هم از نظر ناحیه، برای عملکرد بهتر استفاده از فسفر مناسب باشد.
نقش فسفر در رشد گیاه برنج
تغذیه مناسب توسط فسفر برای تولید حداکثر عملکرد دانه برنج بسیار مهم است. فسفر باعث رشد سریع گیاهان و توسعه سیستم ریشه ای قوی میشود. رشد گیاهان برنج نیز به میزان P موجود در خاک بستگی دارد. غالباً از علایم کمبود فسفر در برنج به عنوان گرسنگی پنهان یاد می شود، زیرا علائم آن آشکار نیست مگر اینکه گیاهان دارای کمبود P به طور مستقیم با گیاهانی که دارای P کافی هستند، مقایسه شود.
در مقایسه با برنج سالم، برنج دارای کمبود P با رنگ سبز مایل به آبی به صورت شاخ و برگ غیر طبیعی با رشد ضعیف و بلوغ کند، مشخص می شود. وقتی مقایسه گیاهان در دسترس نیست، آزمایش بافت گیاهی بهترین ابزار برای تشخیص علایم کمبود فسفر در برنج است.
فسفر به راحتی به مواد معدنی خاک متصل میشود و ترکیباتی نامحلول را تشکیل می دهد. در دسترس بودن آن برای گیاهان تا حد زیادی توسط pH خاک کنترل میشود. در pH 5.0 یا کمتر، فسفر به مواد معدنی حاوی آهن متصل می شود، در حالی که در pH بالای 7.4 به راحتی به مواد معدنی حاوی کلسیم متصل می شود. فسفر متصل به آهن یا کلسیم در دسترس گیاهان نیست.
به طور کلی فقط 10 درصد از کل فسفر موجود در خاک در هر زمان در دسترس گیاهان است. 90 درصد دیگر، در حالی که فوراً در دسترس نیستند، به تدریج با تجزیه باکتریهای خاک در دسترس خواهند بود. آزمایش خاک شما فقط فسفر موجود در گیاه را نشان می دهد، اما استفاده از کود شما نیز 90 درصد دیگر را نشان می دهد.
بیشتر بخوانید: زمان مصرف هیومیک اسید در برنج
نتیجه گیری
علایم کمبود فسفر در برنج ممکن است در موارد محدود کننده عملکرد وجود نداشته باشد. بافت را در مرحله قبل از سیل آزمایش کنید تا مطمئن شوید P کافی در اختیار گیاهان برنج قرار دارد. سطوح بافت باید حداقل 0.18 درصد دارای P باشد تا از حداکثر عملکرد اطمینان حاصل شود. آزمایش خاک کلیدی موثر در استفاده سودآور از فسفر است. تحقیقات نشان می دهد که وقتی خاک شما بیش از 30 درصد در هر هکتار فسفر دارد، افزودن فسفر بیشتر احتمالاً عملکرد برنج را افزایش نمیدهد.
جهت خرید اسید هیومیک با کارشناسان ما در ایرانکود در ارتباط باشید
