امروزه در صنعت کشاورزی از یکسری مواد برای افزایش در تولیدات استفاده می‌نمایند. این مواد، یا خاک را تقویت و غنی می‌کنند یا بذرها و گیاهان را قوی تر می‌نمایند. در هر صورت، با افزایش میزان حجم محصول و کیفیت آن، روبرو هستیم. گاهی در خانه برای رشد بهتر گیاهان یا حتی بهبود باغچه کوچک خود، می‌توانیم آن را به کار ببریم. اسید هیومیک یک ترکیب آلی بسیار موثر در این موارد می‌باشد. این اسید، یک جز هوموسی بوده که توان غنی کردن خاک و قوی تر نمودن بذر را داراست. تاثیرات سودمند زیادی در صورت استفاده دارد. به شکل‌های مختلفی استفاده می‌شود. یکی از این روش ها، محلول پاشی آن می‌باشد. در ادامه، این ترکیب آلی و روش محلول پاشی آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اسید هیومیک چیست؟
اسید هیومیک ترکیبی حاصل از تجزیه نهایی ترکیبات آلی و دارای کربن است. در واقع، وقتی یک ترکیب کربن دار تجربه شده و به جزئی فاقد توان تجزیه، مبدل می‌شود. این ترکیب آلی ممکن است حاصل از اجساد دفن شده زیر خاک و یا گیاهان پوسیده باشد. حشرات و باکتری های خاک، تا آن جا که امکان تجزیه شدگی هست، از این بقایا استفاده می‌کنند. اما آن چه که باقی می‌ماند، هوموسی غیر قابل بخش پذیری است. بنابراین از مقاومت و پایداری بالایی برخوردار است. این هوموس، گروهی از ترکیبات قابل حل در آلکالین را در دل خود جای می‌دهد. اسید هیومیک، زنجیره ای طویل از کربن با وزن بالا است. ضمن این که رنگ قهوه‌ای برای آن یک مشخصه ظاهری می‌باشد. این گروه از ترکیبات را می توان در خاک، اقیانوس ها و حتی رودخانه ها پیدا نمود.
با مزایای اسید هیومیک آشنا شوید
هوموس ترکیبی از سه ماده هیومین، اسید هیومیک و اسید فولیک است. این سه در نقل و انتقال مواد مغذی بین یک گیاه و خاک اطراف آن نقش دارند. هر سه ترکیبات مفیدی هستند. البته اثر محلول پاشی اسید هیومیک به صورت کاملا مجزا بر روی گیاهان انجام شده است. در این بررسی، زمان مختلف رشد یک گیاه مورد توجه قرار گرفته است. همگی، حاکی از افزایش رشد و بهبود وضعیت گیاه هستند.
محلول پاشی اسید هیومیک
اسید هیومیک را به چند طریق می‌توان مورد استفاده قرار داد. این ماده می‌تواند با کود شیمیایی مناسبی مخلوط شود و به خاک زیر کشت اضافه شود. هم چنین می‌توان به روش آبیاری تحت فشار از آن استفاده نمود. اما محلول پاشی اسید هیومیک یک روش دیگر برای این کار می‌باشد. در این روش، این ترکیب آلی و آب به نسبت یک در هزار به صورت محلول تهیه می‌شوند. بدین معنی که یک سهم از هزار، به اسید هیومیک و 999 سهم به آب تعلق می‌گیرد. این یک محلول بسیار رقیق است که به کمک آن سطوح مورد نظر آغشته می‌شود. البته نا گفته نماند که بسیاری، این روش را توصیه نمی‌کنند. در این جا، اسید هیومیک اصلا جذب نمی‌شود. اما به طور کلی، روشی مقرون به صرفه و جایگزین مناسبی برای کودهای نامرغوب می‌باشد.
فواید محلول پاشی اسید هیومیک
محلول پاشی اسید هیومیک فواید زیادی برای خاک و گیاه به دنبال دارد:
- همانند هورمون های تنظیم کننده رشد عمل می‌کنند. فعالیتی شبه اکسین و شبه سیتوکینین دارد. پس افزایش رشد، نتیجه مطلوب به کارگیری این ماده است. در این جا با افزایش حجم محصول نهایی روبرو خواهیم بود.
- ریشه، بخشی از گیاه است که آب و مواد غذایی را جذب می‌نماید. این ترکیب، ریشه و ساختار آن را تقویت می‌کند. طول ریشه، وزن ریشه و ریشه زایی را گسترش می‌دهد.
- مقاوم سازی گیاه نسبت به شرایط نامساعد محیطی نیز در این حیطه قرار دارد. خشکی، کم آبی، بیماری و دماهای نامناسب از جمله این شرایط هستند. پس به راحتی تحت تاثیر این شرایط نامساعد قرار نمی‌گیرد.
- یکی از نتایج اسید هیومیک در خاک، تبدیل آهن به فرمی است که بتواند جذب و استفاده شود. جذب آهن توسط گیاه، به طور حتم کلروز را در آن بهبود خواهد بخشید. البته تمامی عناصر خاک را به شکل قابل جذب توسط گیاه تبدیل می‌کند.
- جذب و انتقال عناصر معدنی و مواد غذایی را از خاک به گیاه افزایش می دهد. پس رشد بیشتر، میوه یا گلی بزرگ تر را از گیاهان خواهیم دید. این ویژگی برای افزایش میزان محصولات کشاورزی خیلی مهم است.
- تقویت خاک های بی ارزش و فاقد مواد لازم برای رشد گیاهان، از فواید مهم محلول پاشی است. خاک در اثر استفاده زیاد و یا به کار بردن کود شیمیایی بی کیفیت، بی ارزش می‌شود. برای تقویت این زمین ها و انواع خاک ها، اسید هیومیک، گزینه خوبی می‌باشد. در واقع، یک کود آلی سازگار با محیط زیست می‌باشد.
- خاک را از نظر ساختمان و دانه بندی مستحکم و استاندارد می‌نماید. نیتروژن موجود در آن را بیشتر می‌کند. باعث فعالیت بیشتر و موثرتر میکروارگانیسم‌ها در آن می‌شود. در این جا به نظر می‌رسد که نیاز به کودهای شیمیایی کم تر می‌شود. هزینه ای کم تر، در عین حال اثری مفیدتر بر جای می‌گذارد.
چرا خاک به اسید هیومیک نیاز دارد؟
شاید این سوال پیش بیاید که آیا همیشه به اسید هیومیک برای خاک نیاز داریم ؟ چه زمانی بهتر است از آن استفاده شود؟ خاک های غنی و استاندارد مشکلی از نظر عناصر و مواد مغذی ندارند. اما محلول پاشی اسید هیومیک در انتقال و جذب این مواد به دستگاه درونی یک گیاه کمک می‌کند.
فرسایش، کشت بیش از حد، دفعات زیاد شخم زنی و کودهای غیر ارگانیک، خاک را بی ارزش می‌کنند. گیاه در یک خاک بی ارزش به خوبی رشد نمی‌کند. کوچک بودن محصول و کم بودن حجم آن یکی از نتایج این اتفاق است. ما نمی‌توانیم زمین زیر کشت و خاک مرغوب را گسترش دهیم. اما می‌توانیم همان منابع موجود را غنی نماییم. محلول پاشی اسید هیومیک و استفاده از هوموس، این راهکار ارزشمند است.
جمع بندی
اسید هیومیک ترکیبی آلی و یک کود بسیار سودمند است. به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق محلول پاشی، فواید خود را اعمال می‌کند. به صورت غیر مستقیم با بهبود خاک و ایجاد شرایط مناسب، جذب انواع مواد مغذی عمل می‌کند. با هزینه‌ای کم و بدون استفاده از کودهای شیمیایی مضر، گل‌ها و گیاهان خود را بهبود دهید. آن‌ها را با طراوت تر، بزرگ تر و پر محصول تر نمایید.
با تشکر از توجه شما جهت افزایش سطح علمی و تجربی ایرانکود ما را از نظرات، پیشنهادات و بخصوص انتقادات سازنده خود بهره مند سازید.
