پرورش قارچ یکی از بهترین و پرطرفدارترین کسب و کارهایی است که به سرمایه اولیه زیادی احتیاج ندارد و هر کسی می‌تواند به راحتی در خانه، گلخانه و زمین کشاورزی، اقدام به این کار کند و خیلی سریع سود بالایی به دست آورد. قارچ‌ها به طور معمول دارای انواع مختلفی همچون شیتاکه، دکمه‌ای، صدفی و… هستند اما تقریباً شرایط کشت و پرورش تمام آن‌ها به یک صورت است.
دقت داشته باشید تولید قارچ سالم، به آموزش و آگاهی نسبتاً جامعی احتیاج دارد. از این رو افرادی که در این زمینه تخصص کافی ندارند، نباید دست به اقدامات خودسرانه بزنند زیرا ممکن است دچار ضرر شوند. پرورش این محصول بسیار راحت است اما باید حتما یک‌سری نکات مهم را در نظر بگیرید. بنابراین بهتر است نسبت به مطالب ذکر شده در ادامه مقاله بی‌تفاوت نباشید و با در نظر گرفتن آن‌ها، کارهای لازم را انجام دهید.
مراحل تولید و پرورش قارچ
برای کاشت و پرورش قارچ ابتدا باید یک نوع قارچ مناسب را انتخاب کنید. بعد از آن با توجه به قارچی که انتخاب کرده‌اید، باید یک بستر نیز انتخاب کنید. بستر کاه، پوشال و یا کمپوست به طور معمول برای اغلب قارچ‌ها مناسب هستند و شما می‌توانید به راحتی از آن‌ها بهره بگیرید.
دقت داشته باشید اتاقی که قصد دارید در آن قارچ را پرورش دهید، باید فاقد درز باشد و آن را کاملاً عایق‌بندی کرده باشید. در مکان مورد نظرتان بهتر است یک شیر آب نیز وجود داشته باشد تا کار نظافت و شستشو راحت‌تر انجام شود. سعی کنید برای کاشت قارچ قفسه‌هایی با طول و عرض مناسب تهیه کنید و آن‌ها را با فاصله‌ای معین از یک‌دیگر قرار دهید.
کمپوست را داخل قفسه‌هایی که آماده کرده‌اید، قرار دهید و سپس با احتیاط بذر را بکارید. پس از کاشت بذر قارچ، شرایط لازم برای رشد آن را مهیا سازید و کار آبیاری را با دقت انجام دهید تا محصول بدون مشکل بتواند به رشد خود ادامه دهد.
بیشتر بخوانید: کاشت جو
بعد از این که قارچ‌ها به رشد مناسبی رسیدند، می‌توانید آن‌ها را به راحتی برداشت کنید. برای پرورش قارچ به صورت باکیفیت و مرغوب، باید هنگام برداشت دقت خود را بالا ببرید و مواظب باشید محصولات آسیب نبینند. هنگام جمع‌آوری محصولات، از سبدهای خیلی بزرگ استفاده نکند زیرا فشار قارچ‌ها روی هم موجب می‌شود از زیر خراش بردارند و به مرور زمان سیاه شوند.
برای برداشت قارچ ابتدا کلاهک را در دست بگیرید و سپس یک پیچ به آن دهید تا پایه به راحتی از زمین جدا شود. پس از این کار لازم است ساقه آلوده و کثیف آن را با استفاده از چاقوی تمیز، قطع کنید و سپس قارچ را داخل سبد قرار دهید و آن را به مکانی مناسب انتقال دهید.
شرایط لازم برای پرورش و کاشت قارچ
- بهترین زمان
به طور معمول زمان خاص و تعیین شده‌ای برای پرورش قارچ وجود ندارد زیرا کشت این محصول در اغلب فصل‌های سال امکان پذیر است و شما می‌توانید هر زمانی که خواستید، به راحتی اقدام به این کار کنید و محصولات زیادی تولید نمایید. در واقع انتخاب یک زمان مناسب به مکان مورد نظر و شرایط‌تان بستگی دارد و شما باید با در نظر گرفتن آن‌ها، یک وقت را در نظر بگیرید.
- آبیاری و رطوبت
برای این که محصولات سالمی برداشت کنید، نیاز است مکان مورد نظرتان دارای رطوبتی بین 70 الی 80 درصد باشد. دقت داشته باشید اگر رطوبت فضا کمتر از این حد باشد، سطح کلاهک قارچ ترک برمی‌دارد و همچنین محصولاتی بی‌کیفیت خواهید داشت.
علاوه‌بر فراهم کردن رطوبت کافی، باید کار آبیاری را نیز به صورت اصولی و با دقت کافی انجام دهید. آبیاری بهتر است با استفاده از یک وسیله غبار پاش بر روی سطح خاک صورت بگیرد و آب خیلی در سطح بستر جریان نداشته باشد. به طور کلی آبیاری باید طوری باشد که آب در یک جا تجمع نیابد.
- نور مناسب
سعی کنید کار پرورش قارچ را در فضاهایی انجام دهید که نور مستقیم خورشید در آن جا وجود نداشته باشد زیرا اغلب قارچ‌ها به نور زیادی احتیاج ندارند و می‌توانند در مناطقی که نور مصنوعی نیز در آن جا وجود دارد، به رشد خود ادامه دهند. دقت داشته باشید اگر نور خورشید به صورت مستقیم بر روی بذرهای قارچ بتابد، خسارت‌های زیادی به بار می‌آید و تمام زحمات‌تان نیز به هدر می‌رود.
- دمای مطلوب
بهتر است بدانید قارچ‌ها به طور کلی نمی‌توانند تغییرات دمایی زیاد را تحمل کنند و اگر زمانی با کاهش یا افزایش دما به صورت شدید مواجه شوند، به سرعت از بین می‌روند و رشدشان متوقف خواهد شد. بنابراین سعی کنید این محصول را در مکان‌های مناسبی بکارید و حتما شرایط دمایی مطلوبی برای آن فراهم سازید.
از جمله اصلی ترین و مهم ترین منابع تنظیم دما برای پرورش و تولید قارچ در منزل، می‌توان مه پاش و کولر که برای فصل تابستان مناسب هستند و بخاری برای فصل زمستان را نام برد.
- کوددهی
اگر شما قارچ را در کمپوست پرورش می‌دهید، نیازی نیست خیلی کار کوددهی و تغذیه رسانی را انجام دهید زیرا در کمپوست شرایط مناسب برای پرورش و رشد قارچ وجود دارد. اما و اگر بسترهای دیگر را برای کار انتخاب کردید، لازم است پیش از رشد محصولات حتما کار تغذیه رسانی و کوددهی را به صورت اصولی انجام دهید و تغذیه لازم را در اختیار بذر قرار دهید.
کوددهی اگر به شکل تخصصی انجام شود، می‌تواند مقاومت بذر در برابر شرایط محیطی نامناسب را تا حدود زیادی افزایش دهد و کمک کند محصولات سالم‌تر و باکیفیت‌تری تولید شود. بنابراین اگر تجربه کافی در این زمینه ندارید، بهتر است از افراد ماهر و متخصص کمک بگیرید.
بیشتر بخوانید: کود فسفر بالا مایع شوک
سخن پایانی
در نظر داشته باشید پرورش قارچ اگر به صورت صحیح و اصولی انجام شود، می‌تواند سوددهی عالی به دنبال داشته باشد. بنابر این سعی کنید مراحل کشت بذر را با دقت کافی انجام دهید و همچنین شرایط لازم برای رشد آن را فراهم کنید. در صورتی تاکنون این کار را انجام نداده‌اید و سررشته‌ای در این زمینه ندارید، بهتر است از یک فرد باتجربه کمک بگیرید و به تنهایی اقدام به کاری نکنید زیرا کوچک‌ترین اشتباه در حین پرورش محصول، موجب به بار آمدن خسارات زیادی خواهد شد.