در پرورش محصولات زراعی مثل سیب زمینی افزایش میزان برداشت محصول اهمیت زیادی دارد. در ادامه این مطلب با روش های بالا بردن تناژ سیب زمینی آشنا میشوید.
ویژگی های سیب زمینی
پر مصرف ترین محصول زراعتی بعد از گندم، برنج و ذرت، سیب زمینی است که در دنیا طرفداران زیادی دارد و همچنین در برنامه غذایی مردم نقش پررنگی دارد. سیب زمینی از محصولات غده ای است که سرشار از مقدار زیادی کربوهیدرات بوده و این موضوع باعث شهرت این گیاه شده است. ارزش غذایی سیب زمینی نسبتا بالاست و در کنار کربوهیدرات، اسیدآمینه های مهم و ویتامین های مختلف آ و ب هم در ترکیب این گیاه وجود دارد.
خاصیت های فراوان سیب زمینی باعث شده تا این گیاه بعد از تخم مرغ دومین غذای ساده و در عین حال مفید باشد. سیب زمینی از گیاهان دو لپه و دو ساله ای است که در آب و هوای سرد و خنک رشد میکند. تحمل دمایی این گیاه بین ۱۲ تا ۲۳ درجه سانتی گراد بوده و در دماهای بالاتر و گرما دچار پوسیدگی میشود. از نظر آبیاری، میزان رطوبت کمی نیاز دارد ولی در مراحل مهمی چون غده سازی و گلدهی به دفعات آبیاری بیشتری نیاز دارد تا گیاه در تنش خشکی قرار نگیرد.
بیشتر بخوانید: بیماریهای قارچی زعفران
مراحل رشد سیب زمینی
رشد سیب زمینی در پنج مرحله انجام میشود.
اولین مرحله رشد جوانه ها است که از چشم غده ها شروع شده و به سطح خاک میرسند. زمان انجام این مرحله بر اساس نوع سیب زمینی و شرایط خاک متغیر است.
رشد علفی دومین مرحله رشد سیب زمینی است و در آن اندام های مختلف گیاه مثل ساقه ها شروع به رشد میکنند.
غده زایی سومین مرحله و حجیم شدن غده های سیب زمینی و بلوغ آن ها و رسیدن به مرحله برداشت مراحل بعدی هستند.
شرایط لازم برای پرورش سیب زمینی
خاک مناسب در زمین مناسب از موارد اصلی و مهم در پرورش سیب زمینی هستند. سیب زمینی گیاهی نسبتا مقاوم است و در خاک هایی با ویژگی های مختلف رشد میکند اما وقتی هدف کشاورز رسیدن به محصول پربار و با کیفیت باشد، بهترین نوع خاک و زمین را برای کاشت سیب زمینی انتخاب میکند. خاک مناسب برای پرورش سیب زمینی خاک های سبک با بافت ریز و نفوذپذیر هستند. این نوع از خاک ها قدرت نگهداری رطوبت را دارند. خاک های سنگین بیشتر مواقع موجب پوسیدگی غده ها و تاخیر در رشد و نمو گیاه میشوند. پی اچ مناسب این خاکها حدود ۵/۵ و شوری آن ها ۱/۷ است.
سیب زمینی برای رشد کافی به نور مستقیم خورشید به میزان ۶ ساعت در روز نیاز دارد که برای رشد و تغذیه گیاه مفید است. با این حال جوانه های سیب زمینی هرگز نباید در معرض نور خورشید باشند و به همین علت آن ها را با خاک میپوشانند.
آبیاری از مراحل دیگر رسیدگی به این گیاه است و باید به شکل منظم انجام شود. گیاه نباید در خشکی کامل قرار بگیرد.
رطوبت کافی هم بر رشد سیب زمینی تاثیرگذار است. میزان رطوبت باید حدود ۸۵ درصد باشد و رطوبت کامل و به میزان صد در صد گیاه را از بین میبرد. علاوه بر شرایطی که ازآن ها صحبت شد کوددهی هم نقش مهمی در پرورش سیب زمینی دارد که در ادامه مفصل تر به آن میپردازیم.
بالا بردن تناژ سیب زمینی
سیب زمینی از محصولاتی است که مواد مغذی زیادی نیاز دارد. بنابراین برای این که گیاه به میزان کافی رشد کند از کودهای مختلف شیمیایی و آلی استفاده میکنند. مواردی که در ادامه نام برده میشوند، مهم ترین و اساسی ترین عنصرهایی هستند که برای رشد سیب زمینی باید استفاده شود.
نیتروژن: نیاز سیب زمینی به نیتروژن نسبت به عنصرهایی مثل فسفر و پتاسیم نسبتا کمتر است. اما در مراحل ابتدایی رشد کودهای نیتروژن دار بیشترین کاربرد را دارند و با نزدیک شدن به مراحل پایاتی رشد نیاز گیاه به نیتروژن کاهش پیدا میکند.
فسفر: دومین عنصر موردنیاز سیب زمینی فسفر است. زمانی که غده و ریشه و همچنین برگ های گیاه تشکیل میشوند، فسفر بیشتری موردنیاز است. تاثیر عنصر فسفر روی تعداد غده های سیب زمینی است و در مراحل سوم و چهارم رشد گیاه از کودهای فسفر دار استفاده میکنند. این کود روی بالا بردن تناژ سیب زمینی بسیار موثر واقع میشود.
پتاسیم: پتاسیم به نوعی مهم ترین عنصر برای سیب زمینی به شمار میرود. پتاسیم روی کیفیت غده ها تاثیر میگذارد و کمبود آن باعث ایجاد رنگ کبود و لکه های سیاه روی غده ها و کاهش مدت زمان نگهداری در انبار میشود. کودهای پتاس را قبل از کاشت و بعد از کاشت سیب زمینی استفاده میکنند.
برای بالا بردن تناژ سیب زمینی باید ابتدا شرایط زمین و خاک را مساعد کرد و این کار تنها با اصلاح خاک ممکن است. بعد از آماده شدن خاک کوددهی باید انجام شود. علاوه بر خاک مناسب عنصرهای مغذی هم برای بالا بردن تناژ سیب زمینی کاربرد دارند. برای بالا بردن تناژ سیب زمینی باید کودهای مناسب را به موقع و به مقدار کافی استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: کاشت زعفران در گلدان
کود های هیومیک اسید و سه بیست اگر بعد از کاشت بذر استفاده شوند، موجب رشد بهتر گیاه میشوند و تشکیل غده افزایش مییابد. سیب زمینی برای افزایش حجم و تعداد غده ها به کود فسفردار و حاوی پتاسیم نیاز دارد. این کودها باعث بالا رفتن تناژ سیب زمینی میشوند.
با مطالبی که گفتیم مشخص شد کوددهی روی بالا بردن تناژ سیب زمینی نقش بسیار مهمی دارد و باید به موقع و اصولی انجام شود.