اسید هیومیک
هیومیک اسید عصاره ونتیجه نهایی تجزیه کلیه مواد آلی در طبیعت است. زمانی بود که تصور می رفت هر موجود زنده ای پس از مرگ بطورکامل به عناصر تشکیل دهنده اش تجزیه شده، به طبیعت باز میگردد .گرچه این مطلب تا حدود زیادی درست است ،اما از چند دهه قبل دانشمندان متوجه شدند که تجزیه بافتهای مرده همیشه بطورکامل انجام نمی شود. لااقل در موارد خاص ودرشرایط ویژه ای میکرو ارگانیسم های تجزیه کننده مواد آلی پلیمرهای ویژه ای را می سازند که به تشکیل نفت ، زغال سنگ ویا مواد هیومیکیhumic substsnce منجر می شود. هیومیک اسید که خود حاصل تجزیه مواد آلی توسط میکروارگانیسمهای مفید خاک می باشد، ازهمه موجودات زنده وبخصوص گیاهان درمقابل انواع استرسهای فیزیکی، شیمیایی وبیولوژیکی حمایت می کند.هیومیک اسید بطور طبیعی در همه خاکهای کشاورزی وجود دارد.اما روشهای غلط کشاورزی میزان وکارایی آن را در خاکهای کشاورزی به شدت کاهش داده است.کودهای شیمیایی ازتواناییهای هیومیک اسید می کاهد وسموم گوناگون به تولید آن آسیب می رساند. بعلاوه روشهای نادرست خاک ورزی به شسته شدن این مواد مفید ازخاک منجر می شود.نتیجه اینکه تولیدات کشاورزی در عصرحاضرتا حدود زیادی از محتوای طبیعی خود تهی شده وتعادل عنصری خود را ازدست داده اند. برای داشتن محصول سالم باید به طور علمی و دقیق به گیاه برسیم و خاک این مادر طبیعت را یاری دهیم که بتواند نقش خود را به درستی ایفا کند. استفاده تنها از کود شیمیایی بدون هیج گونه کنترلی اسیب فراوانی به خاک و گیاه وارد میکند و از هیومیک خاک میکاهد و خاک را مسموم و ناتوان می کند.
بررسی پژوهش های اخیر درباره اسید هیومیک ها
عقلمند و اسماعیل پور (1392) در دومین کنگره ملی کشاورزی ارگانیک و مرسوم مقاله ای منتشر کردند و از اهمیت اسید هیومیک سخن گفته و تاثیر اسید هیومیک بر روی ریحان را بررسی کردند. آنها بیان کردند اسید هیومیک یکی از مواد ارگانیک است که سبب بهبود زهکش و تهویه خاک، افزایش میکروارگانیزم ها، بالا رفتن عملکرد و رشد گیاه و هم چنین سبب کاهش مصرف کودهای شیمیایی می شود. به منظور بررسی تأثیر غلظت های مختلف اسیدهیومیک بر رشد و عملکرد گیاه دارویی ریحان یک ازمایش گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی و در پنج تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1391 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل اسیدهیومیک در سه سطح 100، 500 و 1000 پی پی ام به صورت محلول پاشی برگی در دو مرحله در فواصل زمانی دو هفته ای و محلول پاشی گیاهان شاهد با آب مقطر بود. نتایج نشان داد که غلظت های 100 و 500 پی پی ام اسیدهیومیک باعث افزایش ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر و خشک بوته و کلروفیل شد.
در تحقیق دیگری احمدی و همکاران (1397) به منظور بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف اسید هیومیک بر عملکرد و میزان جذب عناصر غذایی گیاه گوار در تراکم‌های مختلف کاشت، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، در تابستان سال 1395 اجرا کردند. عوامل آزمایشی شامل سطوح اسید هیومیک (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی و تراکم‌های کاشت (35، 55، 75 و 95 بوته در مترمربع) به‌عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که مصرف 15 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک با تراکم 35 بوته در مترمربع سبب افزایش محتوی عناصر نیتروژن، فسفر، روی و آهن در گیاه شد. علاوه بر این، بالاترین برداشت نیتروژن بوته با 295 کیلوگرم در هکتار از تراکم 95 بوته در مترمربع و مصرف 15 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک به‌دست آمد و به‌تدریج با کاهش تراکم و اسید هیومیک از برداشت نیتروژن کل کاسته شد. درصورتی‌که، کمترین درصد پروتئین بوته (8/84 درصد) از تراکم 95 بوته در مترمربع و عدم مصرف اسید هیومیک حاصل شد که بالاترین عملکرد دانه و ماده خشک با 4209/7 و 17955/6 کیلوگرم در هکتار از تراکم 95 بوته در مترمربع و کاربرد 15 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک به دست آمد. به طورکلی، با توجه به نتایج آزمایش برای کشت گوار در منطقه خوزستان لازم است تا در آزمایش‌های بعدی تراکم‌های بالاتر از ۹۵ بوته در مترمربع نیز بررسی شود، همچنین مشخص شد که مصرف هیومیک اسید در شرایط منطقه میتواند عملکرد گوار را در حد قابل قبولی افزایش دهد.
داور پناه و همکاران (1394) در مورد استفاده از اسید هیومیک در انار بیان کردند استفاده بیش از حد از کودهاي شیمیایی سبب ایجاد مشکلات زیست محیطی شده و کاربرد کودهاي زیستی از جمله هیومیک اسید میتواند سبب بهبود این وضعیت شود. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف هیومیک اسید بر عملکرد انار رقم اردستانی، آزمایشی در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی با چهار تکرار به مرحله اجرا درآمد. تغذیه برگی . نتایج نشان داد که تغذیه برگی هیومیک اسید با غلظتهاي 2 و 3 در هزار سبب افزایش معنی داري در میزان عملکرد نسبت به تیمارهاي شاهد و 1 در هزار شده است. بیشترین تعداد میوه در هر درخت با کاربرد غلظت 3 در هزار هیومیک اسید بدست آمد که اختلاف معنی داري را در مقایسه با تیمارهاي دیگر نشان داد. بر اساس نتایج، افزایش تعداد میوه در هر درخت در تیمار با غلظت 3 در هزار سبب کاهش معنی دار اندازه میوه و میانگین وزن میوه شد، به طوريکه کمترین میانگین وزن میوه، طول و قطر میوه در اثر تغذیه برگی با غلظت 3 در هزار به دست آمده است. همچنین تغذیه برگی هیومیک اسید سبب افزایش میزان مواد جامد محلول، pH و شدت رنگ عصاره میوه انار شد.
در تحقیق صدیق و هاشمی دهکردی (1400) تاثیر هیومیک اسید را برروی گیاه باریچه بررسی کردند. میدانیم که گیاهان دارویی بسیار مدیریت تغذیه ای سختی دارند و هر گونه اشتباه میتواند خواص گیاه را کم کند. در تحقیق این عزیزان مشخص شد که کاربرد هیومیک اسید تأثیر معنی داری بر صفات مورد بررسی ایجاد کرد. به طوری که 150 میلی گرم بر لیتر هیومیک اسید, بیشترین میزان ارتفاع ساقه, طول و قطر ریشه و وزن خشک ریشه را ایجاد کرد.
روزبهانی و همکاران (1394) بررسی اثر کاربرد خاکی اسید هیومیک و اسید فلوویک بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه جو را بررسی کردند.
حبیبی شرف اباد و همکاران (1394) بهبود عملکرد و اجزاء عملکرد گوجه فرنگی رقم گلدی با کاربرد هیومیک اسید و سالسیلیک اسید را مورد بررسی قرار دادند .
این تحقیقات و هزاران تحقیق دیگر در زمینه کاربرد اسید هیومیک بر روی گیاهان مختلف صورت گرفته است و نشان میدهد کاربرد اسید هیومیک ها بر روی گیاهان بسیار موثر بوده و علاوه بر افزایش عملکرد باعث بهبود خاک گردیده و ما را به کشاورزی پایدار نزدیک تر میکند. کود اسید هیومیک شوک برندی معتبر و قابل اطمینان در تولید و عرضه اسید هیومیک مایع می‌باشد. این برند باکیفیت‌ترین اصلاح‌کننده‌های خاک و گیاه را برای صنعت کشاورزی تهیه میکند. ماده ارگانیک اسید هیومیک مایع شوک از طبیعی‌ترین و غنی‌ترین منابع به‌دست آمده و سرشار از مواد معدنی و آلی می‌باشد.