چرا استفاده از کودهای طبیعی حاوی NPK در باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی ضروری است؟
توجه کرده‌اید که وقتی هوا گرم می‌شود، ما بیشتر گرسنه می‌شویم؟ گیاهان نیز درست مثل ما انسان‌ها در فصل‌های گرم نیاز بیشتری به غذا احساس می‌کنند. در واقع آنها از خواب زمستانی بیدار شده یا دوران نهفتگی خود را پشت سر گذاشته‌اند. حالا وقت تغذیه شدن و رفع گرسنگی آنان است. بهترین موقع برای کود دادن به گیاهان درست همین زمان است.
در واقع هرچه عطش و اشتیاق خاک و گیاه برای مواد غذایی بیشتر باشد، توانایی جذب نیز در آنان بالاتر رفته و در نتیجه اثرگذاری کود بیشتر می‌شود. دلیل اینکه در فصل رشد و جوانه‌زنی گیاه، کوددهی ضرورت دارد نیز همین است. چرا که گیاهان در آن زمان بیشتر از هر وقت دیگری به تغذیه شدن نیاز دارند.
گیاهان نیز مانند انسان به مواد مختلفی برای رشد، تکثیر و محصول‌دهی نیاز دارند. در واقع خاک بستر گیاه باید سرشاز از مواد آلی و عناصر معدنی گوناگون باشد. اما سه عنصر وجود دارد، که نقش اصلی را در زندگی گیاهان بازی می‌کنند. وجود این عناصر برای گیاه حیاتی است. تا جاییکه بدون آنها گیاهان زندگی کوتاه و بی‌حاصلی را خواهند داشت.
سه عنصر حیاتی رشد گیاهان کدام‌اند؟
نیتروژن، فسفر و پتاسیوم؛ که با عنوان NPK نیز شناخته می‌شوند، سه متریال اصلی رشد، تکثیر، سرسبزی، میوه‌دهی، گل‌آوری و به نوعی عاملی برای طولانی و باکیفیت بودن عمر گیاهان هستند. پس بهتر است این سه عنصر را بهتر بشناسیم:
-
نیتروژن
نیتروژن یک جزء مهم در بیشتر ترکیبات ساختاری، ژنتیکی، و متابولیسمی سلول‌های گیاه است. این عنصر همچنین جزء جدانشدنی ترکیبات ارگانیک مهم و ضروری گیاه از قبیل آمینو اسید، پروتئین، نوکلوئیک اسید، آنزیم‌ها و دیگر مولکول‌های کلروفیل است.
از میان عناصر ضروری برای بارآوری گیاه، نیتروژن معمولاً محدودترین منابع در دسترس را دارد. با این وجود، نیتروژن عامل اصلی افزایش محصولات گیاه، تسریع بخشیدن به رشد سبزیجات، و سبزی و سلامتی بخشیدن به گیاه است.
به علاوه نیتروژن در بالا بردن بازدهی محصولات برگ‌دار مانند کاهو، کلم، اسفناج و مواردی از این دست، حرف اول را می‌زند.
به طور کلی نیتروژن مزیت‌های زیر را برای خاک دارد:
- نیتروژن عنصر اصلی کلروفیل است. از طرفی کلروفین با کمک نور خورشید و دی اکسید کربن فرآیند فتوسنتز را در گیاه انجام می‌دهد؛
- نیتروژن جزء اصلی نوکلوئیک اسیدی مانند دی ان ای است. نوکلوئیک اسید متریال ژنتیکی گیاه برای رشد و ثمربخشی است؛
- نیتروژن بخش اساسی در سلول‌ها و جزء جدایی‌ناپذیر پروتئین و آنزیم‌های ضروری برای فرآیندهای متابولیسمی است؛
- نیتروژن بخشی از ATP گیاه است. ATP در واقع وظیفه انتقال انرژی را در گیاه به عهده داشته و به سلول‌ها اجازه می‌دهد که انرژی مورد نیاز برای متابولیسم گیاه را آزاد کنند؛
- نیتروزن ریشه را تحریک کرده تا رشد کرده و توسعه یابد. از این طریق جذب مواد مغذی و رطوبت درون خاک برای ریشه گیاه راحت‌تر و سریع‌تر می‌شود؛
کمبود نیتروژن در گیاه چه علائمی دارد؟
یکی از اولین علائم و نشانه‌های کمبود نیتروژن در گیاه، کند بودن رشد است. به علاوه گیاهی که از نبود نیتروژن رنج می‌برد، ضعیف و رشدنیافته به نظر می‌رسد. معمولاً برگ‌های پایین‌تر و قدیمی‌تر گیاه هستند، که اولین نشانه‌های کمبود نیتروژن را بروز می‌دهند.
-
فسفر
وجود فسفر برای زندگی گیاه ضروری است. فسفر در واقع هم بخشی از ترکیبات ساختاری گیاه را تشکیل می‌دهد، و هم نقش کاتالیزگر را در فرآیندهای بیوشیمیایی کلیدی گیاهان بازی می‌کند. فسفر همچنین برای تأثیری که در جذب و تبدیل انرژی خورشیدی به ترکیبات مفید برای گیاه دارد، مهم است.
فسفر جزئی از دی ان ای گیاه است. همچنین واحد حافظه ژنتیک در هر موجود زنده‌ای به فسفر وابسته است. به علاوه فسفر بخشی از RNA است و کدهای ژنتیکی گیاه را به منظور ساخت پروتئین، تولید دانه و انتقال ژنتیکی بر عهده دارد. ساختارهای DNA و RNA بوسیله فسفر به هم متصل می‌شوند.
به علاوه فسفر یک بخش حیاتی از ATP یا همان واحد انرژی است. ATP در طول فرآیند فتوسنتز به یاری گیاه می‌شتابد و از مرحله رشد گیاهچه تا به بلوغ رسیدن و دانه دادن، گیاه را همراهی می‌کند.
فسفر به نوعی برای سلامت و تأمین انرژی گیاه ضرورت دارد. تعدادی از فاکتورهای حیاتی رشد که توسط فسفر تأمین می‌شوند عبارتند از:
- تحریک رشد ریشه
- افزایش قدرت ساقه و ریشه
- بهبود بخشیدن شکل گل‌ها و تولید دانه توسط گیاه
- بلوغ یکنواخت و به موقع در گیاه
- افزایش ظرفیت جذب نیتروژن در حبوبات
- بهبود کیفیت سرشاخه‌ها
- افزایش توان گیاه در مقابله با بیماری‌ها
- کمک به بالا بردن کیفیت و عملکرد چرخه حیات گیاه
چگونه بفهمیم که گیاه کمبود فسفر دارد؟
کمبود فسفر در گیاه نسبت به کمبود نیتروژن یا پتاسیم، خیلی سخت تشخیص داده می‌شود. چرا که این بیماری علائم بارزی در گیاه ندارند. در واقع زمانی گیاه نشانه‌های کمبود فسفر را بروز می‌دهد، که دیگر خیلی دیر شده‌است. مثلاً گیاهن ذرت وقتیکه دچار کمبود شدید فسفر می‌شود، رنگ خود را از دست می‌دهد.
خیلی دیگر از گیاهان در چنین شرایطی در بخش ریشه بنفش و در بخش برگ و ساقه سبز متمایل به آبی می‌شوند. گیاهان با ژنتیک مختلف درجات متفاوتی از تغییر رنگ را از خود نشان می‌دهند.
بیماری کمبود فسفر در گیاه و از برگ‌های قدیمی به سمت برگ‌های جدید حرکت می‌کند. در نتیجه رویش زودرس در گیاهان مبتلا به فقر فسفر به وفور مشاهده می‌شود. با بالغ شدن گیاه، فسفر به مناطق بارده گیاه منتقل می شود، جایی که برای تشکیل بذر و میوه به انرژی زیادی احتیاج دارد. کمبود فسفر در اواخر فصل رشد، هم بر رشد بذر و هم بر رشد طبیعی محصول تأثیر می‌گذارد.
-
پتاسیم
پتاسیم در دسته عناصر درشت مغذی برای گیاه محسوب می‌شود. چراکه گیاه در طول چرخه حیات خود، مقدار زیادی از این ماده را جذب می‌کند. نقش پتاسیم در گیاه مربوط به حرکت آب، مواد مغذی و کربوهیدارت‌ها است. این ماده فعالیت آنزیم‌های مؤثر بر پروتئین، و ATP را تحریک می‌کند.
پتاسیم همچنین به بهبود فرآیند باز و بسته شدن دریچه‌های تنفسی گیاه کمک شایانی می‌کند. چراکه اکسیژن، آب و دی اکسید کرن با وجود پتاسیم در چرخه منظمی به گیاه می‌رسند.
اگر پتاسیم به میزان کافی به گیاه نرسد، سرعت رشد کم شده و کیفیت و کمیت محصول‌دهی کاهش می‌یابد. برای خیلی از گیاهان پتاسیم نقش محافظ را در مقابل سرمای فصل زمستان بازی می‌کند.
دیگر خواص پتاسیم برای گیاه عبارتند از:
- افزایش رشد ریشه و بهبود مقاومت آن
- حفظ آب و مواد مغذی در خاک و گیاه
- افزایش انرژی در گیاه
- جلوگیری از پژمردگی گیاه
- کمک به فرآیند فتوسنتز
- جلوگیری از اتلاف انرژی توسط گیاه
- انتقال صحیح قند و نشاسته
- تولید دانه‌های غنی از نشاسته
- افزایش میزان پروتئین موجود در گیاه و محصول
- ساخت سلولز
کمبود پتاسیم در گیاه چه علائمی دارد؟
عنصر پتاسیم وظیفه رشد گل‌ها و میوه‌ها را در گیاه به عهده دارد. بنابراین تأخیر در فرآیند رشد، می‌تواند اولین علامت کمبود پتاسیم در گیاه باشد.
باغ پرمحصول با خرید کودهای حاوی ان‌پی‌کا طبیعی
اگر به دنبال بهترین راه برای خرید کود حاوی NPK هستید، به ما مراجعه کنید. ما عرضه کننده عمده و خرده کودهای طبیعی دارای NPK هستیم. شما با مراجعه به وبسایت ابران کود می‌توانید، سفارش خود را ثبت کرده و در کوتاه‌ترین زمان ممکن تحویل بگیرید.
به علاوه مشاوره رایگان و ارائه برنامه غذایی برای انواع گیاهان، بخشی از خدمات ما در ایران کود است.